Interview: Charlotte Meindersma

Charlotte Meindersma (Foto door: Arnold Reyneveld)

Een tijdje geleden zag ik een tweet van Mascha van Beautygloss en Vloggloss over haar ervaring met Charlotte’s Law. Het maakte mij nieuwsgierig en uiteindelijk belandde ik op de site van mr. Charlotte Meindersma: juriste, fotograaf en eigenaar van een juridisch advieskantoor, waar het recht op een heel vernieuwende manier naar voren komt. Ik heb Charlotte een aantal vragen mogen stellen: hoe is ze begonnen met rechten, waarom is het recht belangrijk en hoe gaat zij om met het recht?

Q: Charlotte heeft een studie Rechtsgeleerdheid gevolgd, daarna heeft ze de master (specialisatie) Informatierecht gevolgd, waarom heeft ze daar destijds voor gekozen? 

A: Ik heb inderdaad eerst een Bachelor Rechtsgeleerdheid gevolgd aan de Universiteit Utrecht en daarna de Master Informatierecht gedaan aan de Universiteit van Amsterdam. Omdat ik ook fotograaf ben (of was, want het juridisch werk is zoveel dat ik eigenlijk niet meer in opdracht fotografeer) hield ik me al bezig met de rechten die daar mee te maken hebben. Dat is vooral contractenrecht, auteursrecht en portretrecht. Die laatste twee worden gedoceerd tijdens de Master Informatierecht. De master sloot dus goed aan bij mijn interesses.

Q: Charlotte heeft ook een blog (zeker het bezoeken waard!), ze schrijft hier over actuele onderwerpen waarvan je je misschien niet eens realiseert dat ze met rechten te maken hebben. Lees bijvoorbeeld deze post, waar ze schrijft over het gebruik van jouw foto op social media voor een advertentie. Waarom vindt zij het belangrijk om hierover te bloggen? 

A: Eigenlijk precies om de reden die je aangeeft: mensen realiseren zich vaak niet dat ze in het dagelijks leven zeer regelmatig met recht te maken hebben. Het is overal. Als je koffie koopt op het station sluit je een overeenkomst, wanneer je van iemand een foto maakt en die bijvoorbeeld op Facebook plaatst heb je al te maken met het portretrecht. Ik probeer mensen bewust te maken van het recht. Zowel van de rechten die ze zelf hebben, maar ook dat anderen net zo goed rechten hebben die ze moeten respecteren. Daarmee hoop ik de wereld een klein beetje beter te maken.

Q: Charlotte geeft ook juridisch advies aan bijvoorbeeld bloggers en YouTubers, met welke juridische kwesties kan Charlotte hen helpen? 

A: Bijvoorbeeld met het auteursrecht wanneer een blogger een afbeelding gebruikt bij een blog, die hij/zij niet zelf gemaakt heeft of wanneer de YouTuber een muziekje gebruikt onder een filmpje. YouTubers zijn bovendien niet altijd even aardig tegen en over elkaar, dus ook met schending van eer en goede naam via portretrecht, smaad of laster hebben ze te maken. Daarnaast hebben bloggers en YouTubers onderling ook vaak ruzie omdat een bepaalde stijl of een idee is overgenomen. Dat moet ook opgelost worden, ondanks dat er op een stijl of idee in principe geen (auteurs)recht rust.

Smaad en laster betekent iemand zwart maken, door diegene in het openbaar te beschuldigen van bepaalde feiten. Bij laster gaat het altijd om beweerde feiten die niet waar zijn.

Q: Als je niet blogt of vlogt, heb je dan op internet ook te maken hebben met het recht? 

A: Jazeker! Denk maar aan de licentie voor het gebruik van afbeeldingen die je bijvoorbeeld geeft aan Facebook, Instagram of Snapchat wanneer je daar een afbeelding plaatst. Ook het portretrecht speelt een rol wanneer je een portret van iemand anders publiceert. Daarover ontstaan vooral veel discussies en problemen wanneer het draait om foto’s van kinderen. Daarnaast zijn er wel eens mensen hun baan kwijtgeraakt omdat ze iets naars over hun baas hebben gezegd op Facebook en worden er wel eens mensen vervolgd omdat ze iemand bedreigd hebben.

Q: Wat zijn de meest voorkomende fouten of vooroordelen op internet, die met rechten te maken hebben? 

A: Dat is dat op internet alles mag en je op internet altijd anoniem bent. Iedereen voelt zich op internet altijd heel anoniem, maar als je iets strafbaars gedaan hebt, kan de politie vaak nog wel achterhalen vanaf welk IP-adres je iets geüpload hebt. Dus zelfs als je nepgegevens hebt opgegeven bij je account, ben je nog steeds vindbaar. Daarnaast denken mensen vaak dat alles wat je op internet vindt, je dat gratis mag gebruiken. Maar je mag helemaal niet plaatjes van Google op Facebook zetten of zomaar in een werkstuk, paper of presentatie gebruiken. Dat is een inbreuk op het auteursrecht. Kijk daar dus mee uit!

Q: Welke juridische kwestie waar Charlotte mee te maken heeft gehad, heeft het meeste indruk op haar gemaakt? 

A: Toen ik net was begonnen met mijn bedrijf en een kantoorruimte deelde met iemand anders, heb ik dat te veel op basis van vertrouwen gedaan. De afspraken had ik niet op papier gezet. Dat is een grote fout die ik gemaakt heb. Dat had ik beter moeten regelen. Het is allemaal goed gekomen, maar leuk was het niet.

Ook heb ik eens een foto uit een krant als citaat gebruikt in een blogpost. Ik wist heel zeker dat ik dat goed had gedaan. Toch kreeg ik de fotograaf op mijn dak. Ik googelde zijn naam en hij bleek een ex-crimineel te zijn die een bekende was van andere bekende criminelen. Ook dat is met een sisser afgelopen, maar vond ik best even spannend.

Verder heeft ook indruk op mij gemaakt dat een kantonrechter in een procedure eens zoiets zei als: “dat artikel ken ik niet hoor, daar doe ik niets mee”. Die rechter wilde dus een artikel uit de wet niet volgen, omdat ze daar nog nooit eerder mee te maken had gehad. Dat heeft mijn cliënt toen, onterecht dus, veel geld gekost.

Wil je meer lezen van Charlotte? Neem dan zeker eens een kijkje op haar site en blog!